TÜRK İDARE HUKUKU SİTESİ

( www.idare.gen.tr )

 


Kemal Gözler ve Gürsel Kaplan, İdare Hukuku Dersleri, Bursa, Ekin Yayınevi, 1. Baskı, 2002 (Güncellenmiş 20. Baskı, Eylül 2018, XXXIII+800 s.)

http://www.idare.gen.tr/ihd.htm

 


 

 

Kemal Gözler ve Gürsel Kaplan,

İDARE HUKUKU DERSLERİ

KİTABININ YİRMİNCİ BASKISINDA
CEVAP ARANAN SORULARDAN ÖRNEKLER

 

 

Burada kitabımızda tartışılan sorunların hepsi değil, sadece “idarî teşkilat” ve “düzenleyici işlemler” bölümlerinde 21 Ocak 2017 tarih ve 6771 sayılı Anayasa Değişikliği Kanunu nedeniyle ortaya çıkmış sorunlara ilişkin sorulan sorulara örnek verilmiştir. Burada kitabımızın “bireysel işlemler”, “idarî sözleşmeler”, “kamu hizmeti”, “kolluk”, “kamu görevlileri”, “kamu malları”, “idarenin sorumluluğu”, “idarenin denetlenmesi” gibi bölümlerinde tartışılan sorunlara örnek verilmemiştir.

 

1.  9 Temmuz 2018 tarihinde yürürlüğe giren yeni sistemde Cumhurbaşkanı, “idare”nin içinde mi, dışında mı bulunur?  Dışında ise “idare”nin ne kadar dışındadır?

2.  Cumhurbaşkanlığı bir “idarî teşkilât” mıdır?

3.  Yeni sistemde Cumhurbaşkanı, “idare”nin bir parçası hâline mi gelmiştir? Yani Cumhurbaşkanı idarîleşmiş midir?  Yoksa tersine “idare” mi Cumhurbaşkanının bir parçası hâline gelmiştir? Yani “idare” siyasîleşmiş midir?

4.  Cumhurbaşkanının, Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan atama işlemi bir idarî işlem midir?

5.  Cumhurbaşkanının TBMM seçimlerini yenileme kararı bir idarî işlem midir?

6.  Cumhurbaşkanının Hakimler ve Savcılar Kuruluna üye seçme ve atama işlemi bir idarî işlem midir?

7.  İdare hukukunda “içtihat” hukukun asıl kaynağı olabilir mi? İdare hukukunda  içtihadî kuralın değeri nedir? İçtihat, normlar hiyerarşisinde hangi basamakta bulunur? İçtihat Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin altında mı, üstünde mi yer alır?

8.  Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, idarenin kanuna dayanma ilkesinin bir istisnası mıdır? 

9.  Cumhurbaşkanı kararnamesiyle kamu tüzel kişiliği kurulabilir mi?

10.  21 Ocak 2017 tarih ve 6771 sayılı Anayasa Değişikliği Kanunuyla Anayasamızın 123’üncü maddesinin üçüncü fıkrasından “kamu tüzel kişiliği… kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulur” ibaresinin çıkarılmasının doğuracağı sakıncalar nelerdir?

11.   9 Temmuz 2018’den sonra kamu tüzel kişiliği “kanunun açıkça verdiği yetkiye dayanılarak” idarî işlemle kurulabilir mi?

12.   Anayasa, m.123’te yapılan değişiklikten sonra kanunumuzda idarî işlemle kamu tüzel kişiliği kurulmasına imkan veren hükümler Anayasamıza aykırı hâle mi gelmiştir? Örneğin 10 Haziran 1949 tarih ve 5442 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin c bendi uyarınca artık köy kamu tüzel kişiliği İçişleri Bakanı kararıyla kurulamaz mı?  Artık 5393 sayılı Belediye Kanununun 4’üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca “Cumhurbaşkanı kararı” ile belediye kurulamaz mı? Artık 233 sayılı KHK’nin 3’üncü maddesine göre kamu iktisadî teşebbüsleri “Cumhurbaşkanı kararı” ile kurulamaz mı? Artık belediyeler şirket kuramaz mı?

13.   Türkiye’de en yüksek hiyerarşik amir kimdir?

14.   İdari vesayet yetkisi Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle verilebilir mi?

15.   10 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 6’ncı maddesiyle öngörülmüş bulunan Cumhurbaşkanlığının Resmî Gazete yayınlanacak yönetmelikler üzerinde “inceleme” yetkisi bir vesayet yetkisi midir?

16.   Cumhurbaşkanı ile Cumhurbaşkanlığı Ofis Başkanlıkları arasındaki ilişki bir hiyerarşi ilişkisi mi, yoksa bir vesayet ilişkisi midir? Cumhurbaşkanına bu ofisler üzerinde “emir ve direktifler” verme yetkisi tanınabilir mi?

17.   Eğer Cumhurbaşkanına bu ofisler üzerinde emir ve talimat verme yetkisi tanınacaksa, bu ofislere neden ayrı bir kamu tüzel kişiliği tanınmıştır?

18.   Cumhurbaşkanlığının devlet tüzel kişiliğinden ayrı bir tüzel kişiliği var mıdır?

19.   Devlet tüzel kişiliği temsil etme yetkisi kimi aittir? Cumhurbaşkanına mı? Bakanlara mı? Cumhurbaşkanı yardımcısının devlet tüzel kişiliği temsil etme yetkisi var mı?

20.   Valiler illerde devlet tüzel kişiliğinin temsilcisi midir?

21.   Cumhurbaşkanının yeni bir “genel yürütme yetkisi ve görevi” var mıdır?

22.   Cumhurbaşkanı, artık merkezî idarenin “genel karar organı” hâline mi gelmiştir. Eski sistemde yürütme alanında Bakanlar Kurulu nasıl genel yetkili karar organı idiyse yeni sistemde de Cumhurbaşkanı genel yetkili karar organı mıdır? Yürütme alanında bir görev ve yetki, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle başka bir makama bırakılmamış ise o görev ve yetki Cumhurbaşkanına ait olur mu?

23.   Cumhurbaşkanının Cumhurbaşkanlığı kararnamesi (Anayasa, m.104/17) ve Olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamesi (m.119) ve yönetmelik (m.124) dışında genel bir düzenleme yetkisi var mıdır?

24.   Cumhurbaşkanının üst kademe kamu yöneticisi atama yetkisi, bir başka makamın teklifine veya onayına tabi tutulabilir mi?

25.   3 sayılı Üst Kademe Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usûllerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine ekli II sayılı cetvelde sayılanlar “üst kademe kamu yöneticisi” midirler? Bunların “Cumhurbaşkanının onayıyla” başka makamlar tarafından atanması Anayasamıza aykırı mıdır?

26.   Cumhurbaşkanı hangi görev ve yetkilerini “yetki devri” yoluyla devredebilir?

27.   Cumhurbaşkanı bakanların hiyerarşik amiri midir?

28.   Cumhurbaşkanı yardımcısı ile bakanlar arasında hiyerarşi var mıdır?

29.   Cumhurbaşkanı yardımcısı bakanlara veya bakanlık personeline emir ve talimat verebilir mi?

30.   Cumhurbaşkanı yardımcısı valilere emir ve talimat verebilir mi?

31.   Cumhurbaşkanı yardımcısının görev ve yetkileri nelerdir?

32.   Bakanların Cumhurbaşkanı karşısında olan sorumluluğu bir “siyasî sorumluluk” mudur? Yoksa bir “idarî sorumluluk” mudur?

33.   Başkentteki “yardımcı kuruluşlar” veya “danışma organları”nın yerini artık “Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları” mı almıştır?

34.   Danıştayın artık bir “danışma görevi” kalmış mıdır? “Danıştay” ismi bu organın niteliğini yansıtıyor mu? Artık “Danıştay” ismini değiştirmenin zamanı geldi mi?

35.   Valinin “ilde Cumhurbaşkanının temsilcisi ve idari yürütme vasıtası” olması demek ne demektir?

36.   Valiye aynı konuda hem Cumhurbaşkanı hem de bakan emir verirse ne olur?

37.   Valiye aynı konuda hem Cumhurbaşkanı yardımcısı, hem de bakan emir verirse ne olur?

38.   Kaymakamın “ilçede Cumhurbaşkanının idarî yürütme vasıtası” olması demek ne demektir?

39.   Cumhurbaşkanı valiyi atlayıp doğrudan doğruya kaymakama emir ve talimat  verebilir mi?

40.   Kaymakam, valiye karşı değil, doğrudan doğruya Cumhurbaşkanına karşı mı sorumludur?

41.   Cumhurbaşkanı kararnamesiyle kamu kurumu kurulabilir mi?

42.   Kanundan alınan yetkiye dayanarak idarî işlemle kamu kurumu kurulabilir mi?

43.   Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kamu kurumu kaldırılabilir mi?

44.   Kanunla kurulmuş bir kamu kurumu Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kaldırılabilir mi?

45.   Cumhurbaşkanlığı ofis başkanlıkları yeni bir millî kamu kurumu kategorisi midir?

46.   1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1’inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmünün öngördüğü şey (“Cumhurbaşkanı, yetkilerinden bir kısmını gerektiğinde sınırlarını yazılı olarak belirterek astlarına devredebilir. Ancak devrettiği yetkiyi, gerek gördüğünde kendisi de doğrudan kullanabilir”), bir “yetki devri” mi, yoksa “imza devri” midir?

47.   1 ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerindeki “yetki devri, yetki devreden amirin sorumluluğunu kaldırmaz” şeklindeki hükümler idare hukuku prensipleriyle bağdaşır mı? Yetki devri sorumluluğu kaldırmayacak ise, yetkili makam neden yetkisini devretsin?

48.   10 Temmuz 2018 günü saat 9 ile saat 15 arasında Türkiye’de görevde bir Cumhurbaşkanı veya Cumhurbaşkanı vekili var mıydı?

49.   TBMM huzurunda yemin edip görevine henüz başlamamış bir Cumhurbaşkanı yardımcısına Cumhurbaşkanı vekalet verebilir mi? Cumhurbaşkanının 10 Temmuz 2018 tarihli Resmî Gazetede yayınlanan 9 Temmuz 2018 tarih ve 68244839-140.01-1-390 sayılı “Cumhurbaşkanlığına Vekâlet Etme İşlemi” hukuka uygun mudur?

50.   “Cumhurbaşkanı Vekili” Fuat Oktay’ın 10 Temmuz 2018 günü saat 09 ila 15 arasında yaptığı işlemler geçerli midir? Geçersiz ise bunun müeyyidesi nedir?

51.   Devlet Denetleme Kuruluna verilen inceleme, araştırma, denetleme ve soruşturma yetkisi bir icrai yetki midir?

52.   Yeni sistemde bakanlara “bakan” ismi değil, “sekreter”, “katip”, “vekilharç” gibi bir isim verilse daha doğru olmaz mıydı?

53.    Yönetmelik çıkarma yetkisi, “bakan”a mı, “bakanlığa” mı aittir?

54.    “İlgili kurum” ile “ilişkili kurum” arasında ne far vardır?

55.   Cumhurbaşkanının işlemleri nasıl ayrılır? Cumhurbaşkanının bireysel işlemleri ile Cumhurbaşkanının düzenleyici işlemleri birbirinden nasıl ayrılır?

56.   “Cumhurbaşkanı kararı” ile “Cumhurbaşkanlığı kararı” arasında fark var mıdır?

57.   “Cumhurbaşkanı kararı” veya “Cumhurbaşkanlığı kararı” hep bireysel işlemleri mi ifade eder?

58.   İdarenin düzenleme yetkisi Cumhurbaşkanlığı kararnamesinden kaynaklanabilir mi? Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle idareye düzenleme yetkisi verilebilir mi?

59.   Yeni sistemde idarenin “mahfuz bir düzenleme alanı” var mıdır?

60.   Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, 21 Ocak 2017 tarih ve 6771 sayılı Anayasa Değişikliği Kanunuyla icat edilmiş özgün bir işlem türü müdür?

61.   Cumhurbaşkanlığı kararnameleri “düzenleyici” nitelikte olmak zorunda mıdır? Bireysel işlem niteliğinde olan işlemler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle yapılabilir mi?

62.   Anayasa, m.104/17’de öngörülen Cumhurbaşkanının düzenleyici işlemine “Cumhurbaşkanlığı kararnamesi” ismi verilmesi yerinde midir? “Kararname”, “yazılı karar” mı, yoksa “kural karar” mı demektir? Anayasa, m.104/17’de öngörülen işleme “nizamname” dense daha doğru olmaz mıydı?

63.   Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile eski tüzükler arasında ne fark vardır? Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine “Cumhurbaşkanı tüzüğü” veya doğrudan doğruya “tüzük” ismi verilme daha doğru olmaz mıydı?

64.   Anayasa, m.104/17’de geçen “yürütme yetkisine ilişkin konular” nasıl belirlenir? Yürütme yetkisi ne demektir? Yürütme yetkisine ilişkin olan ve olmayan konular birbirinden nasıl ayrılır?

65.   Cumhurbaşkanlığı kararnameleri için “yasak alan” nelerden oluşur?

66.   “Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konular” (m.105/17) nelerdir? Böyle konular var mıdır? Varsa bunlar nasıl belirlenir?

67.   Türk hukukunda “kanunda açıkça düzenlenen konular” (m.104/17) diye bir kavram var mıdır? Varsa bunlar nelerdir? Bunlar nasıl belirlenir?

68.   Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin bir “mahfuz alanı” var mıdır? Varsa bu alan nelerden oluşur?

69.    Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin bir “ihtiyari alanı”, bir “yarışan alan”ı var mıdır? Yani hem Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle, hem de kanunla düzenlenebilecek konular var mıdır? Varsa nelerdir?

70.   Cumhurbaşkanlığı teşkilatı Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenebilir mi? Bakanlıkların ve DDK’nın Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle düzenleneceğini öngören Anayasa, Cumhurbaşkanlığı teşkilatının Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenleneceğini neden öngörmemiştir?

71.   Kamu kurumları Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenebilir mi? Bakanlıkların Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle düzenleneceğini öngören Anayasa, bakanlıkların ilgili kuruluşları olan kamu kurumlarının Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenleneceğini neden öngörmemiştir?

72.   Mahallî idareler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenebilir mi?

73.   Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin yargısal denetiminin Anayasa Mahkemesine verilmesi yerinde midir? Bir idarî işlem olarak bunların yargısal denetiminin Danıştaya bırakılması daha doğru olmaz mıydı? Cumhurbaşkanlığı kararnameleri sadece Anayasaya değil, kanunlara da uygun olmak zorundadır. Anayasa Mahkemesi Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin kanunlara uygunluğunu nasıl olup da denetleyecektir? Kanuna uygunluk denetimi (yasallık denetimi) yapmak, Anayasa Mahkemesinin değil, Danıştayın uzmanlık alanına giren bir şey değil midir?

74.   Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasa Mahkemesinin denetimine bırakılmasının yargısal denetim ve hukuk devleti ilkesi bakımından doğuracağı sakıncalar nelerdir?

75.   Cumhurbaşkanlığı kararnameleri normlar hiyerarşisinde hangi basamakta yer alır? Cumhurbaşkanlığı kararnameleri her halükarda kanun altı seviyede mi bulunur?

76.   Bir kanun ile Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çatışırsa he zaman kanun mu galip gelir? Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin bir “mahfuz alanı” var ise, bu alana giren bir konuda kanun ile Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çatışırsa, bu çatışmadan kanun mu, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi mi galip çıkar?

77.   Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile eski dönemdeki kanun hükmünde kararnameler arasında benzerlik ve farklar nelerdir? Cumhurbaşkanlığı kararnameleri eski dönemdeki kanun hükmünde kararnamelerin yerine mi konulmuştur?

78.   Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile eski dönemdeki tüzükler arasında benzerlikler ve farklar nelerdir? Cumhurbaşkanlığı kararnameleri eski dönemin tüzükleri yerine mi konulmuştur?

79.   Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, eski dönemin kanun hükmünde kararnamelerine mi, yoksa tüzüklerine mi daha çok benzerler?

80.   Eski dönemden kalan ve hâlâ yürürlükte olan kanun hükmünde kararnameler, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile yürürlükten kaldırılabilirler mi? 

81.   Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile eski dönemden kalan ve hâlâ yürürlükte olan tüzükler arasında hiyerarşi var mıdır?

82.   Yeni sistemde Bakanlar Kurulu olmadığına göre eski dönemden kalan ve hâlâ yürürlükte bulunan tüzükleri değiştirme ve yürürlükten kaldırma yetkisi kimle aittir? Bu tüzükler sonsuza kadar yürürlükte mi kalacaklardır?

83.   Eski dönemden kalan tüzükler Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle değiştirilebilir veya yürürlükten kaldırılabilirler mi?

84.   Olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle kalıcı düzenleme yapılabilir mi? Yürürlükte bir kanun hükmü olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle değiştirilebilir mi?

85.   Olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin TBMM tarafından onay işleminin hukukî şekli nedir? Bu kararnameler bir “kanun” ile mi, yoksa bir “TBMM kararı” ile mi onaylanmalıdır?

86.   Olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin yargısal denetime tâbi tutulmamasının yol açacağı sakıncalar nelerdir? Bu sakıncalar aşılabilir mi?

87.   Olağan dönem Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnameleri arasında ayrım nasıl yapılır? Bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ne zaman olağan dönem, ne zaman olağanüstü hâl Cumhurbaşkanlığı kararnamesi olur? Bunların arazında ayırıcı unsurlar nelerdir?

88.   Cumhurbaşkanı yönetmelikleri, bakanlıkların ve diğer kamu tüzel kişilerinin çıkaracağı yönetmeliklerden üstün müdür? Neden? Bir Cumhurbaşkanlığı yönetmeliği ile bir mahallî idare yönetmeliği çatışırsa bu çatışma nasıl çözümlenir?

89.   10 sayılı Resmî Gazete Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 6’ncı maddesiyle Cumhurbaşkanlığına verilen yönetmelikler üzerinde “inceleme yetkisi” bir “inceleme yetkisi” mi, yoksa bir “denetleme yetkisi” midir?

90.   10 sayılı Resmî Gazete Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 6’ncı maddesiyle Cumhurbaşkanlığına verilen yönetmelikler üzerinde “inceleme yetkisi” Anayasamızın 124’üncü maddesine uygun mudur?

91.   13 Eylül 2018 tarihli Resmî Gazetede yayınlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (döviz cinsinden sözleşme yapılmasının yasaklanması) Anayasamıza uygun mudur?

92.    698, 699, 702 ve 703 sayılı KHK’ler ile kanunlarımızda geçen “kanun hükmünde kararname” ve “tüzük” kelimesinin “Cumhurbaşkanlığı kararnamesi” ile değiştirilmesi doğru mudur? 21 Ocak 2017 tarih ve 6771 sayılı Anayasa Değişikliği Kanunuyla Anayasamıza eklenen geçici 21’inci maddenin F fıkrasına göre eski dönemde çıkarılmış KHK’ler ve tüzükler ayrıca yürürlükten kaldırılmadıkça yürürlükte kalmaya devam edeceklerdir. Hukukumuzda yürürlükte olan yüzlerce KHK ve yüzlerce tüzük vardır. Kanunlardaki “kanun hükmünde kararname” ve “tüzük” kelimesinin “Cumhurbaşkanlığı kararnamesi”yle değiştirilmesi sonucu KHK’lere ve tüzüklere atıf yapan hükümler uygulanamaz hâle gelmemiş midir? 4 Temmuz 1934 tarih ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanununun 2’nci maddesine göre polis, “kanunlara, tüzüklere, yönetmeliklere, Hükümet emirlerine ve kamu düzenine uygun olmayan hareketlerin işlenmesinden önce bu kanun hükümleri dairesinde önünü almak” idi. Maddede geçen “tüzüklere” ibaresi 700 sayılı KHK ile çıkarılmış ve yerine “Cumhurbaşkanlığı kararnameleri” ibaresi konulmuştur. Oysa hâlâ yürürlükte pek çok tüzük vardır. Artık polis yürürlükteki “tüzüklere” aykırı hareket edenlere engel olmakla görevli değil midir?

 

21 Ocak 2017 Tarih ve 6771 Sayılı Anayasa Değişikliği Kanunundan Önce Var Olan ve Bu Kanundan Sonra da Devam Eden Bazı Sorunlara İlişkin Sorular

 

93.    Kamu gücü ayrıcalık ve yükümlülükleri idare hukukundan mı çıkar; yoksa idare hukuku mu kamu gücü ayrıcalık ve yükümlülüklerinden çıkar?

94.   Kamu tüzel kişiliği kamu gücü ayrıcalık ve yükümlülüklerinden mi doğar? Yoksa kamu gücü ayrıcalık ve yükümlülükleri kamu tüzel kişiliğinden mi doğar?

95.   Her kamu tüzel kişisi özel hukukta tanınan fiil ehliyetlerinden yararlanabilir mi?

96.    İki mahallî idare arasında veya iki kamu kurumu arasında vesayet ilişkisi olabilir mi?

97.   Türkiye Varlık Fonu bir kamu tüzel kişisi midir?

98.   “Merkezî idare” terimi mi, yoksa “devlet idaresi” terimi mi doğrudur?

99.    “Merkezî idarenin başkent teşkilatı terimi” mi, yoksa “devlet idarenin merkez teşkilatı” terimi mi doğrudur?

100. “Merkezî idare” veya “devlet idaresi” terimi yerine “genel idare” terimi kullanılabilir mi? “Genel idare” terimi doğru bir terim midir?

101. Türkiye’de “il” düzeyi dışında “genel idare”-“özel idare” ayrımı yapılabilir mi?

102.  Bakanlar, mahkemeler huzurunda doğrudan doğruya devlet tüzel kişiliğini temsil etme yetkisine sahip midirler? 26 Eylül 2011 tarih ve 659 sayılı Genel ve Özel Bütçeli Kuruluşlarda Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 6’ncı maddesi hükmünde (bakanlıklar dâhil, kamu idareleri “adli ve idari yargıda, icra mercileri ve hakemler nezdinde vekil sıfatıyla doğrudan temsil yetkisi; hukuk birimi amirleri, hukuk müşavirleri, muhakemat müdürleri ve avukatlara aittir”) geçen “vekil sıfatıyla doğrudan temsil yetkisi” kavramı ne demektir? Devlet tüzel kişiliğini temsil etme yetkisi bir memura veya avukata ait olabilir mi? 659 sayılı KHK, m.6 tüzel kişiliği “temsil yetkisi” ile “vekalet”i karıştırıyor mu?

103. Aynı insan topluluğu, birden fazla kamu idaresinin unsuru olabilir mi?

104. Aynı toprak parçası, birden fazla kamu idaresinin toprak unsurunu oluşturabilir mi?

105. Büyük yerleşim merkezi olmayan yerlerde “büyükşehir belediyesi” kurulabilir mi?

106. Köy kurmak için gereken minimum nüfus sayısı neden 150’dir? Bu sayının bir “sihri” mi vardır?

107.  Köy derneği bir doğrudan demokrasi kurumu mudur?

108.  Kamu kurumu kamu kurumu kurabilir mi?

109.  İSKİ, ASKİ, İETT, EGO birer kamu kurumu mudur?

110. İl özel idaresi ve belediye şirketleri birer kamu kurumu mudur? Yoksa birer özel hukuk tüzel kişisi midir?

111.  Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarının mal varlığı özel hukuka mı tabidir?

112. Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarının personeli özel hukuka mı tabidir?

113. Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları kamulaştırma yetkisine sahip midir?

 

 

Not 1: Bu sorulardan pek çoğu ilk defa burada ve İdare Hukuku Dersleri kitabımızın 20’nci baskısında veya Türk Anayasa Hukuku kitabımızda sorulmuş sorulardır.

Not 2: Bu sorulardan bazıları üzerinde rahatlıkla bir makale yazılabilecek sorulardır. Bu sorulardan bir kaçı üzerinde doktora tezi yazılabilecek nitelikteki sorulardır. Genç meslektaşlarımıza ve yüksek lisans ve doktora öğrencilerine bu sorular üzerinde çalışılmalarını tavsiye ederim.

 

 


 

Copyright

(c) Kemal Gözler. 2001-2017. Bu sayfaya ve bu sayfanın link ile gönderme yaptığı PDF sayfalarına izin almadan link verilebilir. Ancak, bu web sayfası, ve içerdiği PDF sayfalar önceden izin almaksızın ne suretle olursa olsun, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, tekrar yayınlanamaz, dağıtılamaz, başka internet sitelerine metin olarak konulamaz. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 71’inci maddesi, bir kitabı, yazarının yazılı izni olmaksızın, herhangi bir şekilde (fotokopi dahil) çoğaltanları, dağıtanları, satanları, her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletenleri, ticari amaçla satın alanları, elinde bulunduran ya da depolayanları bir yıldan beş yıla kadar hapis veya adlî para cezasıyla cezalandırmaktadır.


İKTİBAS KONUSUNDA UYARILAR: 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35’inci maddesine göre, bir kitaptan iktibas (alıntı) yapılabilmesi için şu şartlara uyulması gerekir: (1) İktibas, bir eserin “bazı cümle ve fıkralarının” bir başka esere alınmasıyla sınırlı olmalıdır (m.35/1). (2) İktibas, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde ve münderecatını aydınlatmak maksadıyla yapılmalıdır (m.35/3). (3) İktibas, belli olacak şekilde yapılmalıdır (m.35/5) [Bilimsel yazma kurallarına göre, aynen iktibasların tırnak içinde verilmesi ve iktibasın üç satırdan uzun olması durumunda iktibas edilen satırların girintili paragraf olarak dizilmesi gerekmektedir]. (4) İktibas ister aynen, ister mealen olsun, eserin ve eser sahibinin adı belirtilerek iktibasın kaynağı gösterilmelidir (m.35/5). (5) İktibas edilen kısmın alındığı yer (sayfa numarası) belirtilmelidir (m.35/5).

5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (m.71/3, 5), yukarıdaki şartlara aykırı olarak, “bir eserden kaynak göstermeksizin iktibasta bulunan” veya “yetersiz, yanlış veya aldatıcı mahiyette kaynak gösteren” kişilerin altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezasıyla cezalandırılmasını öngörmektedir.

Ayrıca Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 18 Şubat 1981 tarih ve E.1980/1, K.1981/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre “iktibas hususunda kullanılan eser sahibinin ve eserinin adı belirtilse bile eser sahibi, haksız rekabet hükümlerine dayanarak Borçlar Kanununun 49. maddesindeki koşulların gerçekleşmesi hâlinde manevi tazminat isteyebilir”.

Bu Kitaptan Yapılacak İktibaslar Konusunda Açıklamalar: (1) Bu kitabın metninden iktibas yapılırken yukarıdaki koşullara uyulmalı ve kaynak gösterilse dahi iktibas oranı haksız rekabet teşkil edecek düzeye ulaşmamalıdır. (2) 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35’inci maddesi, iktibası “bazı cümle ve fıkraların bir başka esere alınması” ile sınırlandırdığına göre, bu kitapta kullanılan kutu, şema, tablolar, yazarın yazılı izni olmaksızın, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemezler.

 

 


Açılan sayfalar için (c) Kemal Gözler.

Ana Sayfa: www.idare.gen.tr

Konuluş Tarihi: 3 Ekim 2015

Editör: Kemal Gözler